Casestudy.
De Tax Shelter.

1. Het principe

De tax shelter vindt haar basis in art. 194ter WIB92. Deze wettekst stelt, dat wanneer een vennootschap een investering doet in een binnenlandse vennootschap voor de productie van een erkend Belgisch audiovisueel werk, deze investering een vrijstelling oplevert in de belastbare grondslag van de investeerder.

Er zijn een hele reeks voorwaarden gekoppeld aan het verkrijgen van deze vrijstelling. De wettekst voorziet daarenboven een omschrijving van de begrippen “audiovisueel werk”, “productiekosten”, “raamovereenkomst”,...

De investering op zich gebeurt via het opstellen van een raamovereenkomst, en nadien het effectief betalen van de overeengekomen som. Indien aan alle voorwaarden voldaan is, krijgt de investeerder een vrijstelling op zijn belastbare winst.

2. De vrijstelling

De vrijstelling bedraagt 150% van de investering, gespreid over minimaal drie jaar (maximaal 50% per jaar). Deze vrijstelling is overdraagbaar naar volgende boekjaren, indien de belastbare winst niet voldoende zou blijken.

Evenwel is de vrijstelling zelf beperkt tot maximaal de helft van de belastbare winst met een maximum van 750.000 euro, per aanslagjaar. Dit wil zeggen dat er per belastbaar tijdstip een investering mogelijk is van maximaal 1/3de van de belastbare winst, waarbij de investering zelf nooit meer mag bedragen dan 500.000 euro.

De vrijgestelde reserves op die manier gecreëerd, boekt men op een afzonderlijke rekening, tot aan alle voorwaarden voldaan is. Men kan deze zolang niet aanwenden voor andere doeleinden.

Een voorbeeld:

Onderneming A behaalt een belastbare winst van 2.000.000 euro per jaar. Normaal gezien betaalt zij hierop 33,99% belastingen en kan zij netto 1.320.200 euro reserveren in de belaste winst. Over drie jaar heeft zij een belaste reserve van 3.960.600 euro.

Stel dat onderneming A investeert in een tax shelter. Uit bovenstaande weten we dat maximaal de helft van de winst in aanmerking komt voor vrijstelling, maar beperkt tot 750.000 euro. De investering in de tax shelter bedraagt dus maximaal 500.000 euro.

Per jaar kan de onderneming nu 250.000 euro vrijstelling bekomen in haar belastbare grondslag. Deze laatste daalt dus naar 1.750.000 euro per jaar, wat betekent dat over drie jaar de onderneming 750.000 euro kan boeken in de vrijgestelde reserves en 3.465.525 in de belaste reserves.

3. De investering

De investering zelf heeft betrekking op de productie van erkende Belgische audiovisuele werken. De nodige attesten om dit te bewijzen zijn een voorwaarde voor het verkrijgen van de vrijstelling.

De investering zelf kan voor maximum 40% bestaan uit een lening.

Bovendien dient men erop te letten dat de producent van de werken via dit soort raamovereenkomsten ook andere financieringen verkrijgt:

• Het bedrag opgehaald via raamovereenkomsten dient minstens geëvenaard door andere financieringen (de raamovereenkomsten mogen maximaal 50% van de totale productiekost bedragen).
• Het bedrag opgehaald via raamovereenkomsten, uitgezonderd het deel gekwalificeerd als lening, dient voor minstens 150% besteed als productiekost in België.

Een voorbeeld:

Een producent haalt 1.000.000 euro op via raamovereenkomsten, waarvan 30% leningen.

De producent dient minstens 2.000.000 euro productiekosten aan te tonen om te voldoen aan de eerste voorwaarde. Deze kosten dienen voor minstens 1.050.000 euro in België gemaakt.

Het gedeelte van de investering gekwalificeerd als lening, heeft voor de investeerder vooral belang bij het bepalen van het risico verbonden aan de investering. De lening kan bijvoorbeeld ingedekt worden via bankwaarborgen, waardoor de investeerder de quasi zekerheid heeft dat dit gedeelte op einddatum terugbetaald wordt. Bovendien worden op deze lening intresten betaald.

4. Voordelen

Het grootste voordeel dat de investeerder behaalt, is uiteraard de bekomen vrijstelling van 150%. Nochtans dient wat rekenwerk in acht genomen. De raamovereenkomst dient best te voorzien in een geldstroom die terugvloeit naar de investeerder. Hier bestaan een aantal opties die in de praktijk combineerbaar zijn:

• Een gedeelte van de investering wordt gekwalificeerd als lening (maximaal 40%). Gegeven dat hier voldoende waarborgen verstrekt worden, is de investeerder al zeker van de terugbetaling hiervan.
• Op de lening worden intresten betaald gedurende de looptijd.
• Op de investering worden rechten betaald. Deze rechten zijn vooraf niet zeker, en hierin schuilt dus eigenlijk het risico voor de investeerder. Uit onderstaand cijfervoorbeeld blijkt dat dit risico ongeveer 5 tot 9% bedraagt van de totale investering. Sommige raamovereenkomsten beperken of sluiten dit risico uit, door de investeerder een “put” optie te geven op de producent voor deze rechten, meestal gedekt door een bankgarantie.

Een bijkomend voordeel voor de investeerder zijn de mogelijkheden van netwerking en public relations, door het mogen bezoeken van filmsets en VIP voorstellingen, naamvermelding bij aftiteling en diens meer.

5. Cijfervoorbeeld

Een onderneming investeert 100.000 euro in een tax shelter. Alle voorwaarden zijn voldaan. Zij heeft jaarlijks een belastbare winst van 300.000 euro.

De raamovereenkomst vermeldt een lening van 40.000 euro met een intrest van 5% per jaar. Ook wordt een put optie voorzien voor de filmrechten voor 12.000 euro. De lening en de put optie zijn gewaarborgd met bankgaranties.

a. Belastingvoordeel

Zonder tax shelter betaalt de onderneming 101.970 euro belastingen per jaar, of 305.910 euro in totaal.

Met tax shelter betaalt de onderneming in totaal 254.925 euro aan belastingen over drie jaar.

Het onmiddellijke terugverdieneffect via de vrijstelling bedraagt dus 50.985 euro, of 50,99% (cfr. supra).

b. De lening

De onderneming verkrijgt 5% intresten op de lening. Dit is netto 3,3%. In totaal verkrijgt de onderneming 3.960 euro. De lening zelf krijgt de onderneming ook terug. Samen is dit 43.960 euro of 43,96% van de investering.

c. De opbrengsten uit filmrechten

Deze zijn niet zeker. De enige zekerheid is de put optie, die bruto 12.000 euro kan opleveren. Netto is dit voor de onderneming 7.921,2 euro.

6. Besluit

Puur cijfermatig brengt een tax shelter een voordeel met zich mee voor de investeerder, als deze naast zijn belastingbesparing minstens 49,01% van zijn investering terugkrijgt. Dit kan grotendeels door een lening en de intresten hierop, en voor een gedeelte door opbrengsten uit filmrechten. Enkel deze laatste zijn eigenlijk niet zeker, en dit risico dient goed afgewogen.

Een bijkomend risico is dat de investeerder uiteindelijk niet alle voorwaarden onder controle heeft die dienen nageleefd om in aanmerking te komen voor de vrijstelling van 150%.

Geert Vereeken
Legal counsel en relatiebeheerder Fincent NV.